Perçin
~ Fa parçīn پرچين 1. çit, bahçe etrafına çekilen sınır, 2. çiviyi çaktıktan sonra başını kıvırarak sağlamlaştırma = Ave pairi-çayeiti- etrafını çevirmek, döndürmek < Ave per+2 çayeiti- yapmak, katmak, üstüste koymak, örmek (= Fa çīdan, çīn- چيدن, چين toplamak, dizmek, düzene koymak ) << HAvr *kʷei-2 a.a. → poem
Tarihte En Eski Kaynak
"çit" [ Dede Korkut Kitabı (1400 yılından önce) : Kaba ökçemile perçin kılan Kazan eridüm ]
"1. çalıdan yapılan çit, 2. mıh ucunu kamamak" [ Meninski, Thesaurus (1680) ]
"çivinin ezilerek baş haline getirilen ucu" [ TDK, Türkçe Sözlük, 1. Baskı (1945) ]
Önemli Not: Bu kaynak kayıtlara geçmiş ve bu kelimenin kullanıldığı yazılı ilk kaynaktır. Kullanımı daha öncesinde sözlü olarak veya günlük hayatta yaygın olabilir.
Kelime Kökeni
Farsça parçīn پرچين "1. çit, bahçe etrafına çekilen sınır, 2. çiviyi çaktıktan sonra başını kıvırarak sağlamlaştırma" sözcüğünden alıntıdır. Farsça sözcük Avesta (Zend) dilinde pairi-çayeiti- "etrafını çevirmek, döndürmek" fiili ile eş kökenlidir. Bu sözcük Avesta (Zend) dilinde çayeiti- "yapmak, katmak, üstüste koymak, örmek" fiilinden per+2 önekiyle türetilmiştir. (NOT: Avestaca fiil Farsça çīdan, çīn- چيدن, چين "toplamak, dizmek, düzene koymak" fiili ile eş kökenlidir. ) Farsça fiil Hintavrupa Anadilinde aynı anlama gelen yazılı örneği bulunmayan *kʷei-2 biçiminden evrilmiştir. Daha fazla bilgi için poem maddesine bakınız.
Ek Bilgi
Latinceden Fransızcaya halk dili vasıtasıyla gelen türevlerde par biçimi görülür ( pardon, pardösü, parfe, parfüm, parkur vb.); edebî dil yoluyla alınan sözcüklerde per+ korunur ( perfeksiyon, performans vb.) || Temel biçimi *per olan edat, Hintavrupa dillerinin en karakteristik ögelerindendir. Karş. Hintavrupa Anadilinde *Kelime Telaffuzu
Perçin kelimesiniz telaffuz edilişini Telaffuz sözlüğünden dinleyebilirsiniz, Perçin nasıl telaffuz edilir? Öğrenmek ve dinlemek için oynat ikonuna basın.
Bu kelime telaffuzunu TRT Telaffuz sözlüğü sağlamaktadır.
Etiketler: Alıntı, Yeni Farsça, Eşkökenlilik, Avesta, Türeme, Ses evrimi, Hintavrupa Anadili , Aynı anlamda kategori veya etiketlerine bağlıdır. Perçin ne demek?
