Tazı
~ Fa tāzī تازى hızlı koşan, akıncı, Arap, bir tür yarış ve savaş köpeği = OFa tāzīk akıncı, Arap < Fa/OFa taχtan, tāz koşmak, akın etmek = Ave tak-, taçaiti a.a. << HAvr *tekʷ- seğirtmek, hızlı gitmek
Tarihte En Eski Kaynak
"Arap atı" [ Kutadgu Bilig (1070) : kevel tazı büktel tagı arkunı ]
"Arap" [ ed. Borovkov, Orta Asya'da Bulunmuş Kuran Tefsirinin... (1300 yılından önce) ]
tazî at "soylu ve hızlı at" [ Ebu Hayyan, Kitabü-l İdrak (1312) ]
"cins köpek" [ Filippo Argenti, Regola del Parlare Turco (1533) ]
Önemli Not: Bu kaynak kayıtlara geçmiş ve bu kelimenin kullanıldığı yazılı ilk kaynaktır. Kullanımı daha öncesinde sözlü olarak veya günlük hayatta yaygın olabilir.
Kelime Kökeni
Farsça tāzī تازى "hızlı koşan, akıncı, Arap, bir tür yarış ve savaş köpeği" sözcüğünden alıntıdır. Farsça sözcük Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) tāzīk "akıncı, Arap" sözcüğü ile eş kökenlidir. Bu sözcük Farsça ve Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) taχtan, tāz "koşmak, akın etmek" fiilinden türetilmiştir. Farsça fiil Avesta (Zend) dilinde aynı anlama gelen tak-, taçaiti sözcüğü ile eş kökenlidir. Avestaca sözcük Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *tekʷ- "seğirtmek, hızlı gitmek" biçiminden evrilmiştir.
Ek Bilgi
Karş. Soğdca ve Doğu İran lehçelerinde tāçik (Arap, Horasan ve Maveraünnehir"de Farsça konuşan fakat Arap sayılan Müslümanlara verilen ad). Tacik etnonimi buradan gelir. Karş. Ermenice taçik > dacig տաճիկ (Müslüman > Türk).Benzer Kelimeler
Etiketler: Alıntı, Yeni Farsça, Eşkökenlilik, Orta Farsça, Türeme, Avesta, Aynı anlamda, Ses evrimi, Hintavrupa Anadili kategori veya etiketlerine bağlıdır. Tazı ne demek?