Çekirdek
< ETü çakırda-/şakırda-/*şekirde- çıtırdamak, şakırdamak +Ik < onom çakır vurma ve kırma sesi +dA-2 → çağır-
Tarihte En Eski Kaynak
şekirtük "her türlü kabuklu yemiş ve meyve çekirdeği" [ Divan-i Lugat-it Türk (1070) ]
çekürdek [ Ebu Hayyan, Kitabü-l İdrak (1312) ]
Önemli Not: Bu kaynak kayıtlara geçmiş ve bu kelimenin kullanıldığı yazılı ilk kaynaktır. Kullanımı daha öncesinde sözlü olarak veya günlük hayatta yaygın olabilir.
Kelime Kökeni
Eski Türkçe yazılı örneği bulunmayan çakırda- veya şakırda- veya *şekirde- "çıtırdamak, şakırdamak" fiilinden +Ik sonekiyle türetilmiştir. Eski Türkçe fiil çakır "vurma ve kırma sesi" ses yansımalı sözcüğünden +dA-2 sonekiyle türetilmiştir. Daha fazla bilgi için çağır- maddesine bakınız.
Ek Bilgi
Özgün anlamının bağırmakla ilgili bir görev olduğu açıktır. Karş. çavuş kuşu (kendine has bağırışı olan bir kuş, hüthüt küşü). ● Eski Türkçe çav- fiili kaydedilmemiştir; ancak çavıg (kamçı, şaklayan - Kaş), çavık- (ünlenmek - Kaş).Etiketler: Türeme, Eski Türkçe, onomatope - ses yansımalı kelime kategori veya etiketlerine bağlıdır. Çekirdek ne demek?
