Tez
~? OFa tēz 1. keskin, sivri, 2. süratli → tiz
Tarihte En Eski Kaynak
tezmek "kaçmak" [ Uygurca (1000 yılından önce) ]
tez "çabuk ol! acele et! anlamında emir" [ Dede Korkut Kitabı (1400 yılından önce) : Tez sevdüñ, tez usanduñ ]
Önemli Not: Bu kaynak kayıtlara geçmiş ve bu kelimenin kullanıldığı yazılı ilk kaynaktır. Kullanımı daha öncesinde sözlü olarak veya günlük hayatta yaygın olabilir.
Kelime Kökeni
Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) tēz "1. keskin, sivri, 2. süratli" sözcüğünden alıntı olabilir; ancak bu kesin değildir. Daha fazla bilgi için tiz maddesine bakınız.
Ek Bilgi
Türkçe sözcüğün Farsça tēz sıfatından alıntı mı, Eski Türkçe tez-mek fiilinin emir kipinden türev mi olduğuna karar vermek güçtür. Tez git, tez var deyimlerinde sözcüğün esasen emir kipinde fiil iken sıfat ve zarf anlamı kazandığı düşünülebilir.* Farsça sözcük Türkçeye daha geç dönemde tîz (keskin, sivri) şeklinde - ikinci kez? - alınmıştır.Etiketler: Alıntı, Orta Farsça kategori veya etiketlerine bağlıdır. Tez ne demek?