Termo+
~ Fr thérmo+ / İng thermo+ +ısı ~ EYun thérmē θέρμη ısı, sıcaklık << HAvr *gʷher-mno- a.a. < HAvr *gʷher- ısıtmak, ısınmak
Tarihte En Eski Kaynak
termometre "[Fr thérmomètre] ısı ölçer" [ Kemal Beydilli, Türk Bilim ve Matbaacılık Tarihinde Mühendishane (1816) ]
termosifon "[Fr thérmosiphon] ısınan suyun yükselmesi ilkesine göre çalışan su ısıtıcı cihaz" [ c (1931) : mutfak takımı, bahçe sandalyeleri, limon saksıları, termosifon ile emaye banyo takımı ]
termodinamik "[Fr thérmodynamique] ısının harekete dönüşümünü inceleyen fizik dalı" [ c (1936) : üçüncü sınıfta okutulan programa göre mihanikî fizik ve termodinamik bahisleri, bu bahislere aid tecrübe ve meseleler. ]
termostat "[Fr thérmostat] ısı sabitleyici cihaz" [ c (1949) : Sonra termostat: kaloriferde fazla hararet mi hasıl oldu? (...) insan eli değmeden boruyu ayarlayan yalnız odur. ]
Önemli Not: Bu kaynak kayıtlara geçmiş ve bu kelimenin kullanıldığı yazılı ilk kaynaktır. Kullanımı daha öncesinde sözlü olarak veya günlük hayatta yaygın olabilir.
Kelime Kökeni
Fransızca thérmo+ veya İngilizce sadece bileşiklerde görülen thermo+ "ısı" sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Eski Yunanca thérmē θέρμη "ısı, sıcaklık" sözcüğünden alıntıdır. Yunanca sözcük Hintavrupa Anadilinde aynı anlama gelen yazılı örneği bulunmayan *gʷher-mno- biçiminden evrilmiştir. Bu biçim Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *gʷher- "ısıtmak, ısınmak" kökünden türetilmiştir.
Ek Bilgi
Termometre Hol. fizikçi van Etten tarafından 1627"de, termosifon Fr. mühendis Louis Figuier tarafından 1857"de adlandırıldı. || Aynı HAvr kökten Avesta (Zend) dilinde garəma-, Farsça garm (ısı), Ermenice çermn ջերմն (sıcak), çermak ճերմակ (akkor), Latince formus (sıcak), furnus (fırın), Germence *brennan > İngilizce burn (yakmak). Ses değişimlerinin tümü (Germencedeki metatez dahil) kurallıdır.Benzer Kelimeler
Etiketler: Alıntı, Fransızca , İngilizce , Antik Yunanca, Ses evrimi, Hintavrupa Anadili , Aynı anlamda, Türeme kategori veya etiketlerine bağlıdır. Termo+ ne demek?