Racon
~ İt ragione akıl, mantık, usul, düzen << Lat ratio 1. akıl, mantık, düzen, 2. hesap < Lat reri, rat- saymak, muhakeme etmek, akıl yürütmek +tion << HAvr *ərē- < HAvr *rē(i)- saymak, akıl yürütmek
Tarihte En Eski Kaynak
"kaide, nizam, usul" [ A. Fikri, Lugat-ı Garibe (1889) ]
"kabadayı nizamı (argo)" [ Ahmet Rasim, Şehir Mektupları (1899) : Galata'da racon keser, dinlemeyin. ]
Önemli Not: Bu kaynak kayıtlara geçmiş ve bu kelimenin kullanıldığı yazılı ilk kaynaktır. Kullanımı daha öncesinde sözlü olarak veya günlük hayatta yaygın olabilir.
Kelime Kökeni
İtalyanca ragione "akıl, mantık, usul, düzen" sözcüğünden alıntıdır. İtalyanca sözcük Latince ratio "1. akıl, mantık, düzen, 2. hesap" sözcüğünden evrilmiştir. Bu sözcük Latince reri, rat- "saymak, muhakeme etmek, akıl yürütmek" fiilinden +tion sonekiyle türetilmiştir. Latince fiil Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *ərē- biçiminden evrilmiştir. Bu biçim Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *rē(i)- "saymak, akıl yürütmek" kökünden türetilmiştir.
Ek Bilgi
Aynı kökten Latince rex, reg- (kral). Ayrıca Almanca reich (krallık) < Kelt dillerinde rīg (kral).Etiketler: Alıntı, İtalyanca , Ses evrimi, Klasik Latince, Türeme, Hintavrupa Anadili kategori veya etiketlerine bağlıdır. Racon ne demek?