Oran

< ETü *or- kesmek +An? → orak

Tarihte En Eski Kaynak

"ölçü, nispet, had" [ TDK, Tarama Sözlüğü (1300-1700) ]
oranlamak "kestirmek, tahmin etmek" [ Cafer Efendi, Risale-i Mi'mâriyye (1614) : Ve oranlamak dahi kadîm türkîdir, şimdi istiˁmâl olunmaz. Anın yerine tahmîn istiˁmal ederler. ]
orantı [ Geometri Terimleri (1937) ]

Önemli Not: Bu kaynak kayıtlara geçmiş ve bu kelimenin kullanıldığı yazılı ilk kaynaktır. Kullanımı daha öncesinde sözlü olarak veya günlük hayatta yaygın olabilir.

Kelime Kökeni

Eski Türkçe yazılı örneği bulunmayan *or- "kesmek" fiilinden +An? sonekiyle türetilmiştir. Daha fazla bilgi için orak maddesine bakınız.

Ek Bilgi

Türkçe or- fiilinden türediği şüphesiz olmakla beraber ekin yapısı açık değildir. Modern Türkçeye ait +An partisip ekiyle birleştirilmesi düşünülemez. || Yeni Türkçe orantı sözcüğünde ada eklenen +tI eki Türkçede eşsizdir. Muhtemelen fiil eki olan +IntI ekinden serbest ilham yoluyla türetilmiştir.

Benzer Kelimeler

Etiketler: Türeme, Eski Türkçe kategori veya etiketlerine bağlıdır. Oran ne demek?