Keş
~ Fa kaş كش çeken < Fa/OFa kaşīdan كشيدن çekmek = Ave karş- a.a. = Sans krş-, karşa कर्ष çekmek, sürmek
Tarihte En Eski Kaynak
keş "çeken (özellikle bileşiklerde)" [ Meninski, Thesaurus (1680) ]
kemankeş "yay çeken, okçu" [ Meninski, Thesaurus (1680) ]
cefakeş "çile çeken" [ Ahmet Vefik Paşa, Lugat-ı Osmani (1876) ]
keş "argoda esrar veya afyon çeken, (mec.) aptal" [ Mehmet Bahaettin, Yeni Türkçe Lugat (1924) ]
Önemli Not: Bu kaynak kayıtlara geçmiş ve bu kelimenin kullanıldığı yazılı ilk kaynaktır. Kullanımı daha öncesinde sözlü olarak veya günlük hayatta yaygın olabilir.
Kelime Kökeni
Farsça kaş كش "çeken" sözcüğünden alıntıdır. Farsça sözcük Farsça ve Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) kaşīdan كشيدن "çekmek" fiilinden türetilmiştir. Bu sözcük Avesta (Zend) dilinde aynı anlama gelen karş- sözcüğü ile eş kökenlidir. Avestaca sözcük Sanskritçe krş-, karşa कर्ष "çekmek, sürmek" sözcüğü ile eş kökenlidir.
Ek Bilgi
Türkçe bileşiklerde "çeken" anlamıyla kullanılır. Argoda bağımsız sözcük olarak kullanımı esrarkeş ve afyonkeş sözcüklerinden kısaltmadır.Etiketler: Alıntı, Yeni Farsça, Türeme, Eşkökenlilik, Avesta, Aynı anlamda, Sanskritçe kategori veya etiketlerine bağlıdır. Keş ne demek?