Görkem
= TTü görk görüntü, görünme, güzellik ☼ TS <1400 = ETü körk a.a. ☼ Kaş, İMüh < ETü kör- görmek +Ik → gör-
Tarihte En Eski Kaynak
görkem "görmeye değer, biçimli, hürmete şayan (sıfat)" [ TDK, Tarama Sözlüğü (1500 yılından önce) : çün ki yüksek ata bine muhteşem ve görkem görünür ]
görkem/görükem "aynı anlamda" [ Hamit Zübeyr & İshak Refet, Anadilden Derlemeler (1932) ]
görkem "haşmet, debdebe (isim)" [ Osmanıcadan Türkçeye Cep Kılavuzu (1935) ]
Önemli Not: Bu kaynak kayıtlara geçmiş ve bu kelimenin kullanıldığı yazılı ilk kaynaktır. Kullanımı daha öncesinde sözlü olarak veya günlük hayatta yaygın olabilir.
Kelime Kökeni
Türkiye Türkçesinde görk "görüntü, görünme, güzellik" sözcüğü ile eş kökenlidir. (İlk kullanımı: TS <1400) Türkçe sözcük Eski Türkçe aynı anlama gelen körk sözcüğü ile eş kökenlidir. (İlk kullanımı: Kaş, İMüh) Bu sözcük Eski Türkçe kör- "görmek" fiilinden +Ik sonekiyle türetilmiştir. Daha fazla bilgi için gör- maddesine bakınız.
Ek Bilgi
+k+Am ekinin yapısı ve işlevi açık değildir. Anadolu ağızlarında sıfat olarak kullanılan sözcüğe YTü isim anlamı yüklenmesi keyfîdir.Etiketler: Eşkökenlilik, Türkiye Türkçesi, İlk kullanım, Eski Türkçe, Aynı anlamda, Türeme kategori veya etiketlerine bağlıdır. Görkem ne demek?
